Những gian nhà thông trần quả là hay mách lẻo. Từ nhà chị vọng sang nhà tôi những tiếng động lạ: Tiếng gõ mạnh như đang sửa vật gì đó trong nhà, tiếng gõ dứt khoát và có vẻ quyết đoán như chứng tỏ sự hiện diện của đàn ông… Tôi mừng thầm: Thế là nhà chị đã có số chẵn. Chị mấp mé bờ năm mươi…
Rồi tôi quen dần với những hòa âm mới của nhà chị: Tiếng chặt, băm với tần số cao vào nhưng giờ nấu ăn, tiếng lách cách rửa bát lâu hơn như sự tuyên bố công khai về việc nhà chị đang có hơn một người một cách thường xuyên, tiếng hát khe khẽ xen vào chút hạnh phúc gần gũi…
Và khi cả xóm quen với sự xuất hiện của người đàn ông ấy thì bên bể nước các bà chuyên buôn dưa lê bắt đầu đặt ra rất nhiều câu hỏi, thậm chí người ta chẳng cần bóng gió mà hỏi nhau một cách trắng trợn cả khi có chị ở đó. Chị là người sạch sẽ có tiếng trong xóm nên chịu trận nhiều hơn người khác.
Từ khi có người đàn ông chẳng còn thấy chị sang nhà tôi để kể lại những câu chuyện “thời còn trẻ” mà lần kể nào trông chị cũng tươi mới như lần đầu. Chị chỉ sang để lúc thì mượn cuốn sách dạy cắt may quần áo cho nam giới, lúc lại nói sẽ nhờ tôi dạy cách chiết vai áo đàn ông… Chị chạy qua chạy lại nhà tôi nhiều hơn nhưng chẳng mấy khi ngồi, đứng hỏi mấy câu rất nhanh xong, chị vội vã về nhà mình ngay. Trong câu hỏi của chị thường rất nhiều từ đàn ông, nam giới, đám mày râu, cánh ấy … cùng ánh mắt đầy vẻ đồng bọn với vợ chồng tôi.
Chị có vẻ đã sang một giai cấp khác.
Tấm thiếp cưới của chị đã chuyển hẳn nội dung câu chuyện ngoài bể nước.
Chưa bao giờ tôi thấy chị trả lời hóm hỉnh thế khi bị mọi người trêu. Nhiều lúc tôi không nhận ra chị…
Mấy hôm trước đám cưới trời mưa dầm dề làm chị lo lắm vì chị tổ chức tại nhà, không đón đưa gì…
Nhưng hình như ông trời cũng thương chị nên đúng hôm cưới nắng rất đẹp, trời trong và cao xanh…
Chị có vẻ bận rộn lên nhiều từ ngày có thêm một nhân khẩu chính thức. Trông cách chị vui vẻ mà ít hồi hộp hơn, nhanh nhẹn cũng bớt lúng túng hơn so với lúc chưa cưới. Vọng sang nhà tôi cả tiếng chị nũng nịu anh. Vợ chồng chị thường xuyên ríu rít sang gửi tôi chìa khóa nhà để đi đâu đó vào những ngày nghỉ (tôi không giải thích được tại sao họ phải gửi chìa khóa. Trước đây chị chỉ gửi chìa khóa để về quê vào dịp Tết. Thỉnh thoảng chị lại tặng tôi mấy bông hoa và nói hai nhà cùng có hoa cho vui.
Thế mà người ta cứ bảo tuổi trẻ là thứ không lấy lại được.
Sau vài tuần bỗng không thấy người chồng cùng chị sang gửi khóa, tiếng băm chặt vào những giờ nấu ăn cũng bặt luôn. Nhưng chị vẫn thường xuyên sang tôi gửi chìa khóa nhà vào những ngày nghỉ mà không dặn kèm câu nào. Chị tất bật đi đi về về như người chủ của một gia đình lớn…
Cũng phải thôi, được mấy người đàn bà có gia đình mà ung dung thảnh thơi?!
Với thiên hạ chị đã là người đàn bà bình thường .
Chị đã bước ra khỏi câu chuyện ngoài bể nước, nhưng vào một tối, chị sang và nói muốn hỏi tôi vài việc.
Người đàn ông của chị đã có gia đình. Khi mẹ người ấy ốm nặng, thấy anh có vẻ lo lắng chuyện tiền nong, chị đã đưa anh toàn bộ số tiền trong cuốn sổ tiết kiệm của chị (mặc dù có ít tiền, là người lo xa, chị vẫn phải “chia” ra làm ba cuốn sổ tiết kiệm: Cái đầu tiên dành bố mẹ, cái thứ hai dành cho con, cái cuối cùng mới là của chị . Từ dạo không còn cuốn sổ dành cho mình, chị lại cắm cúi lo kiếm tiền không biết đến ngày tháng. Bây giờ con trai anh lại phải mổ, anh thì lúng túng… Chị phân vân và muốn biết ý tôi thế nào.
Quá bất ngờ, lại không muốn hỏi thêm một cách bất nhã, tôi đành chọn phương án bớt áp đặt chị mà tôi thường dùng cho mình lúc đắn đo để trả lời chị: Làm theo cách mình cảm thấy ít khổ nhất …
Chị về rồi mà những điều chị nói không chịu theo chị, cứ quanh quất bên tôi…
Rồi bố mẹ chị lần lượt qua đời trong vòng một năm.
Mỗi lần về quê lo việc hiếu, khi gửi chìa khóa, chị đều nhờ đưa kèm một ít tiền nếu người ấy có về nhà .
Và có vẻ như chị đã không muốn chìa tay ra nhận lại chùm chìa khóa kèm theo cả chỗ tiền vẫn còn nguyên si, những đồng tiền tất bật…
Hình như những đồng tiền sạch lúc nào cũng tất bật…
Những ngày nghỉ không còn thấy chị gửi khóa đều đều như trước đây.
Chẳng còn thấy chị chạy qua chạy lại hỏi những câu hỏi có nhiều từ về đàn ông hay tặng tôi hoa để “hai nhà cắm cho vui”.
Và phải nhìn ổ khóa mới biết chị đi vắng hay ở nhà.
Tôi buột miệng: “Không được”, khi chị nói chị đã đưa cho người ấy hết số tiền chị kiếm trong thời gian vừa rồi. Chị có vẻ ngạc nhiên khi nghe hai từ ấy vì xét theo giọng của chị thì những điều chị nói với tôi như chỉ là thông báo, tâm sự chứ không phải kêu ca, than phiền gì. Thế là chị vội vàng thanh minh rằng đấy là chị tự nguyện, rằng anh không đòi hỏi gì, rằng chị rất vui khi được chia sẻ cùng anh…
Im lặng một lúc chị lúng túng thổ lộ với tôi về quan hệ của chị và người ấy.
Chị đã gặp và yêu anh.
Còn anh, anh thương chị nhưng anh nói rõ là anh đã có một gia đình yên ổn.
Chị đã nhờ anh đóng làm chú rể và có mặt ở nhà chị vào ban ngày sau đám cưới hờ một thời gian ngắn. Anh nhận lời giúp chị sau khi suy nghĩ rất lâu.
Chị nói chị đã có những ngày rất hạnh phúc và chị mong tôi đừng hiểu nhầm người ấy…
Chị yên tâm, tôi chưa bao giờ dám khẳng định là mình đã hiểu thật đúng một người.
Chị đã về hưu.
Dãy nhà của chúng tôi không còn thông trần nữa, các nhà đều lên tầng, nhà chị cũng thế với một tầng rưỡi có sân cây…
Không thấy chị sang nhà tôi chơi như hồi còn đi làm bận rộn phải “tranh thủ”, cũng chẳng còn thấy chị đi đi về về vội vã… Thỉnh thoảng tôi gặp chị ngoài chợ, trông chị lặng lẽ buồn, chậm rãi uể oải, như không chờ điều gì…
Hôm nay tôi bỗng lại thấy chị hát:
…Vội vã trở về
Vội vã ra đi… (*)
Hai câu hát bình thường vào lúc ấy nghe khác lạ như có cái rùng mình của số phận…
Có phải chị đã tìm được cái gì khác để bận tâm hồi hộp chờ đợi…
Chẳng hề báo trước, chị lễ mễ ôm sang bảo gửi tôi nào là tivi, đầu đĩa và cả một chiếc vali có vẻ rất nặng.
Chị nói chị tiếp tục đi tìm đứa con (???) đã bị thất lạc thời chiến tranh mà có thời gian chị và người ấy cũng đã từng đi tìm mà chưa thấy…
Có người bạn tin cho chị biết hình như đã thoáng nhìn thấy nó tại Sài Gòn.
Nói xong chị cám ơn rồi về luôn.
Tôi mừng vì thấy chị lại tất bật hối hả bận rộn.
Ngoài kia trời rất nắng, nhưng tôi cảm giác nắng lần này không giống lần trước…
Biết đâu cái lớn lao của con người chẳng nằm ở chỗ biết tìm ra những cách khác nhau để bắt nắng, để hạnh phúc…
2-2005
——————
* Lời trong một bài hát của Phú Quang
